น ้ํา เสีย จาก ฟ าร์ ม โ คน ม ส่วน ใหญ่ มาจาก ป ัส สาว ะ อุ จ จ าร ะ ว ัว น้ํา ล ้าง ห ่วง ว ัว น้ํา ฆ่า เช ื้อ โรค รี ดน ม และ น้ํา ล ้าง ถ ัง น ม ฯ ล ฯ เป็น น้ํา เสีย อิน ทร ีย ์ ที่ มีความ เข ้ม ข ้น สูง ซึ่ง อ ุด ม ไปด้วย สาร อาหาร เช่น ไ น โ ตร เจน ฟ อ ส ฟ อ รัส และ สาร อาหาร อื่น ๆ หาก ได้รับ การ บ ํา บ ัด อย่าง ไม่ เห มาะ สม ม ล พิ ษ ต่อ ส ภาพ แ วด ล้ อม ทาง น้ํา จะ ร ุน แรง

     ฟ าร์ ม ใช้ เท ค โน โล ย ี การ ทํา ความ สะ อา ด อุ จ จ าร ะ แห ้ง และ ข น ส่ง ม ูล ฝ อย จํานวน มาก เป็น ป ุ ๋ย การ เก ษ ตร หลังจาก การ อบ แห ้ง ; น ้ํา เสีย ส่วน ใหญ่ มาจาก ป ัส สาว ะ อุ จ จ าร ะ ว ัว น้ํา ล ้าง ค อก ว ัว และ น้ํา เสีย จากการ รี ดน ม และ ล ้าง น ม
ล ักษ ณะ คุณ ภาพ ของ น้ํา เสีย จากการ เลี้ยง ว ัว :
    (1) การ เปลี่ยนแปลง คุณ ภาพ น้ํา และ ภ าร ะ ผ ลก ระ ท บ ขนาด ใหญ่ : น ้ํา เสีย จาก ฟ าร์ ม โ คน ม ส่วน ใหญ่ มาจาก น้ํา เสีย ล ้าง จาก โรง เลี้ยง ว ัว เน ื่อง จาก กระ บ วน การ ล ้าง เป็น ระ ยะ ๆ จึง ส่ง ผล ให้ มีการ เปลี่ยนแปลง คุณ ภาพ น้ํา และ ภ าร ะ ผ ลก ระ ท บ ขนาด ใหญ่ ต่อ กระ บ วน การ บ ํา บ ัด ทาง ชี ว ภาพ ของ น้ํา เสีย ใน ระ ยะ เวลา ส ั้น ๆ ของ การ ล ้าง โรง เลี้ยง ว ัว
     (2) ของ แข็ง และ ของ เหล ว ผ สม สาร แข วน ล อย จํานวน มาก ความ เข ้ม ข ้น ของ สาร อิน ทร ีย ์ สูง และ ความ ยาก ลํา บ าก ในการ จัดการ : น ้ํา เสีย ล ้าง มี เศษ อุ จ จ าร ะ และ ป ัส สาว ะ ที่ เหลือ อยู่ จํานวน มาก การ รี ดน ม และ ฆ่า เช ื้อ โรค น้ํา เสีย มี สาร อิน ทร ีย ์ จํานวน มาก ทําให้
ส าร แข วน ล อย และ สาร อิน ทร ีย ์ มีความ เข ้ม ข ้น สูง ใน น้ํา เสีย
    (3) ป ริ มาณ แ อม โม เน ีย และ ไ น โ ตร เจน สูง และ อ ัต รา ส่วน ค าร์ บ อน ไ น โ ตร เจน ไม่ ส ม่ ํา เสมอ : น ้ํา เสีย จาก ฟ าร์ ม โ คน ม ส่วน ใหญ่ ประ ก อบ ด้วย สาร ที่มี ป ริ มาณ ไ น โ ตร เจน และ ไ น โ ตร เจน สูง เช่น อุ จ จ าร ะ ว ัว ป ัส สาว ะ ว ัว ดัง นั้น ความ เข ้ม ข ้น ของ แ อม โม เน ีย และ แ อม โม เน ีย ใน น้ํา เสีย ทั่ว ไป จึง สูง และ อ ัต รา ส่วน ค าร์ บ อน ไ น โ ตร เจน ไม่ ส ม่ ํา เสมอ

      การ บ ํา บ ัด น้ํา เสีย จากการ เพ าะ พันธ ุ ์ โดย ทั่ว ไป แบ ่ง ออก เป็น 5 ล ํา ดับ I คือ การ บ ํา บ ัด ล ่วง หน้า การ หม ัก แบบ ไม่ ใช ้อ อก ซิ เจน การ ตก ตะ ก อน ทาง เค มี และ การ บ ํา บ ัด ลึก บาง ส่วน หรือ ทั้งหมด ของ กระ บ วน การ จะถูก เลือก ตาม ส ภาพ สิ่ง แ วด ล้ อม โดย รอบ ของ ฟ าร์ ม ว ัว แต่ ละ แห่ง และ มา ตร ฐาน การ ปล่อย ที่ กํา หนด โดย แผน ก คุ ้ม ครอง สิ่ง แ วด ล้ อม ด ้าน ล ่าง นี้ จะ แนะนํา กระ บ วน การ บ ํา บ ัด 5 นี้ แย ก ต่าง หาก
1) การ รักษา ก่อน
   การ บ ํา บ ัด ล ่วง หน้า ส่วน ใหญ่ คือ การ แย ก ของ แข็ง และ ของ เหล ว เน ื่อง จาก น้ํา เสีย มี อุ จ จ าร ะ และ อาหาร สัตว์ จํานวน มาก สาร ระ ง ับ ใน น้ํา เสีย จึง สูง มาก และ สาร ระ ง ับ เหล่านี้ เป็น ส่วน ประ ก อบ อิน ทร ีย ์ ซึ่ง สามารถ ใช้ เป็น ป ุ ๋ย และ มี ม ูล ค่า ทาง เศร ษ ฐ กิจ บางอย่าง สามารถ แย ก สาร ระ ง ับ ออกจาก น้ํา เสีย ได้ โดย วิธี การ แย ก ของ แข็ง และ ของ เหล ว ซึ่ง ไม่ เพียง แต่ จะ ช่วย ล ด แรง ก ด ด ัน ในการ บ ํา บ ัด น้ํา เสีย ใน ภาย หลัง แต่ ยัง มี ประโยชน์ ทาง เศร ษ ฐ กิจ ที่ แน่นอน
    แน่นอน ว่า มี บาง ชน ิด ที่ ไม่ แย ก ของ แข็ง และ ของ เหล ว อุ จ จ าร ะ ทั้งหมด จะถูก หม ัก แบบ ไม่ ใช ้อ อก ซิ เจน และ ก ๊ า ซ ชี ว ภาพ ที่ ผล ิต จะ ผล ิต กระ แ ส ไฟ ฟ้า ซึ่ง นอก เหนือ จากการ ใช้ งาน ด้วย ตน เอง ของ ฟ าร์ ม แล้ว ยัง สามารถ เชื่อ ม ต่อ กับ เคร ือ ข ่าย เพื่อ นํา ไป ใช้ และ ยัง สามารถ สร้าง ผล ประโยชน์ ทาง เศร ษ ฐ กิจ บางอย่าง ได้อย่าง ไร ก็ตาม ความ ยาก ลํา บ าก ในการ บ ํา บ ัด น้ํา เสีย และ การ ลง ท ุน ด้าน วิ ศ วก รรม จะ เพิ่ม ขึ้น อย่าง มาก
2) การ หม ัก แบบ ไม่ ใช ้อ อก ซิ เจน
    ว ัต ถ ุ ประ สงค์ ของการ หม ัก แบบ ไม่ ใช ้อ อก ซิ เจน ส่วน ใหญ่ คือ การ กํา จัด สาร อิน ทร ีย ์ ใน น้ํา เสีย ประ มาณ 80% ของ สาร อิน ทร ีย ์ สามารถ กํา จัด ได้ ใน กระ บ วน การ นี้ กระ บ วน การ หม ัก แบบ ไม่ ใช ้อ อก ซิ เจน ส่วน ใหญ่ คือ U AS B , US R (ถ ัง หม ัก ก ๊ า ซ ชี ว ภาพ) และ บ ่อ ก ๊ า ซ ชี ว ภาพ ชน ิด ฟ ิล ์ ม สี ดํา
3) การ รักษา ด้วย การ ขาด ออก ซิ เจน - แ อ โร บ ิก
   เน ื่อง จาก แ อม โม เน ีย ไ น โ ตร เจน สูง ใน น้ํา เสีย ฟ าร์ ม ว ัว ผล การ กํา จัด ของ กระ บ วน การ แบบ แอ โร บ ิ ค แบบ ด ั้ง เดิม จึง มี จํา ก ัด ดังนั้น กระ บ วน การ แบบ แอ โร บ ิ ค แบบ ร่วม กัน จึง ต้อง ใช้ สําหรับ การ กํา จัด ไ น โ ตร เจน ใน น้ํา เสีย
4) การ ตก ตะ ก อน ด้วย สาร เค มี
   นอก เหนือ จาก สาร อิน ทร ีย ์ และ แ อม โม เน ีย ไ น โ ตร เจน แล้ว ป ริ มาณ ฟ อ ส ฟ อ รัส ใน น้ํา เสีย ของ ฟ าร์ ม ว ัว ยัง ค ่อน ข้าง สูง ดัง นั้น จึง เป็น เรื่อง ยาก ที่จะ บรร ล ุ มา ตร ฐาน โดย ลํา ดับ การ บ ํา บ ัด ทาง ชี ว เค มี ประ จํา ดังนั้น สาร เค มี กํา จัด ฟ อ ส ฟ อ รัส จึง เป็น สิ่ง จําเป็น เพื่อ ให้ แน่ใจ ว่า ฟ อ ส ฟ อ รัส สามารถ บรร ล ุ มา ตร ฐาน ได้
5) การ รักษา ลึก   
การ บ ํา บ ัด เช ิง ลึก โดย ทั่ว ไป เป็น บ ่อ ออก ซิ เด ช ัน ทาง ชี ว ภาพ หรือ พื้น ที่ ช ุ่ม น้ํา เท ียม ซึ่ง พื้น ที่ ช ุ่ม น้ํา เท ียม มี ผล ดี ขึ้น แต่ การ ลง ท ุน ก็ สูง ขึ้น มาก หาก คุณ ต้องการ บรร ล ุ มา ตร ฐาน การ ปล่อย น้ํา เสีย ที่ คร อบ คล ุม แนะนํา ให้ ใช้ พื้น ที่ ช ุ่ม น้ํา เท ียม หาก คุณ เพียง แค่ บรร ล ุ มา ตร ฐาน การ ปล่อย น้ํา เสีย ของ อุ ต สา หก รรม การ เพ าะ พันธ ุ ์ คุณ สามารถ ประ หย ัด การ ลง ท ุน ได้ มาก